گاهی وقتها خودم را بدون هیچ هدفی سرگرم بالا و پایین کردن صفحات شبکههای اجتماعی می بینم. گاهی اوقات هم با داشتن کارهای مهمتر خودم را سرگرم کارهای دیگری میبینم که انجام آنها چندان ضروری نیستند. نمیدانستم اسم این کار را چه بگذارم، تنبلی، بیانگیزگی، طفره رفتن یا ….
تصمیم گرفتم راجع بهش جستجو کنم تا راه حلی پیدا کنم. در Medium به ” حواسپرتی “ رسیدم نتطهی مقابل ” تمرکز “. از تمرکز و ضرورتش زیاد شنیدیم ولی در مورد حواسپرتی نمی دانستم که هم می تواند خوب باشد هم بد.
نوع بدش زمانی است که میخواهی از انجام کاری سرباز بزنی. نمیخواهی با واقعیتی کنار بیایی و توجهت را صرف کار دیگری میکنی.
نوع خوبش مثل یک زنگ تفریح برای ذهن میماند و باعث رشد و بهبود میشود، درست مثل وقتی که جسم به استراحت نیاز دارد. برای مدتی توجهمان را از کاری که مشغول انجام دادنش هستیم بر میداریم و اجازه میدهیم آزادانه به هر جایی که میخواهد برود و چیزهای تازهای را کشف کند.
حواسپرتی 4 سطح دارد:
1- حواسپرتی هدفمند:
یعنی وقتی که مسئلهای اذیتمان میکند توجهمان را سمت چیز دیگری ببریم . مثلا وقتی دردی را حس میکنیم سرگرم کار دیگهای شویم تا درد کمتری را حس کنیم.
2- تمرکز:
یعنی در مقام کنترل هستید که روی چه مسئلهای در یک زمان تمرکز کنید. مثلا گوشیتان را سایلنت میکنید و عوامل برهم زنندهی تمرکز را کنار میذارید تا به کارتان برسید.
3-از خط خارج شده:
وقتی که به چیز غلطی توجه میکنید و کنترلی روی توجهتان ندارید. مثلا وقتی همکلاسیتان ایدهای ارائه میدهد ولی شما مشغول چککردن گوشیتان هستید.
4- بی توجهی:
وقتی که از فکری به فکر دیگر در حال پرش هستید. نه تنها هیچ کنترلی روی توجهتان ندارید بلکه نمیتوانید بیشتر از یک ثانیه روی چیزی تمرکز کنید. مثلا وقتی که دائم بین شبکههای اجتماعی در حال گردش هستید، تحت تاثیر خشم و فکرهای تصادفیای هستید که به ذهنتان وارد میشوند. به این حالت « monkey mind»گفته می شود چون این افکار شبیه میمونی هست که از ای شاخه به شاخهی دیگری در حال پریدن است.
راه حل:
- برای کنار آمدن (اهلی کردن) با این افکار (میمون ذهنی) آن را حبس نکنید.اجازه بدهید هر جایی میخواهد سرک بکشد فقط نگاهش کنید.
- مسیرهای جدیدی را برای پیادهروی انتخاب کنید که باعث منحرف شدن افکارتان شود.
- برای چند ثانیه به جای ساکتی بروید و به فکرهایتان نگاه کنید و سعی کنید آنها را بفهمید.
- چرت کوتاهی بزنید. این مفید ترین کار برای رها سازی افکار است. این کار هم باعث استراحت میشود هم خلاقیتتان را به جریان میاندازد.